Proverbs 16 ~ Proverbios 16

picture

1 K o nga whakatakataka a te ngakau na te tangata; engari ko te kupu whakahoki a te arero na Ihowa.

Del hombre son los propósitos del corazón, mas del Señor es la respuesta de la lengua.

2 K o nga ara katoa o te tangata he ma ki ona ake kanohi; ko Ihowa ia ki te pauna i nga wairua.

Todos los caminos del hombre son limpios ante sus propios ojos, pero el Señor sondea los espíritus.

3 U taina au mahi ki runga ki a Ihowa, a ka whakapumautia ou whakaaro.

Encomienda tus obras al Señor, y tus propósitos se afianzarán.

4 H e mea hanga na Ihowa nga mea katoa mo tona tutukitanga, mo tona: ae ra, ko te tangata kino hoki mo te ra o te kino.

Todas las cosas hechas por el Señor tienen su propio fin, aun el impío, para el día del mal.

5 H e mea whakarihariha na Ihowa te hunga ngakau whakakake katoa; ahakoa pupuri te ringa ki te ringa, e kore ia e kore te whiua.

Abominación al Señor es todo el que es altivo de corazón; ciertamente no quedará sin castigo.

6 K o te mahi tohu tangata me te pono hei pure mo te kino; ma te wehi hoki ki a Ihowa ka mawehe atu ai te tangata i te kino.

Con misericordia y verdad se expía la culpa, y con el temor del Señor el hombre se aparta del mal.

7 K i te pai a Ihowa ki nga ara o te tangata, ka meinga e ia ona hoariri nei ano kia mau te rongo ki a ia.

Cuando los caminos del hombre son agradables al Señor, aun a sus enemigos hace que estén en paz con él.

8 H e pai ake te mea iti i runga i te tika, i nga hua maha ki te kahore he tika.

Mejor es poco con justicia, que gran ganancia con injusticia.

9 K o te ngakau o te tangata hei whakaaro i tona ara; ko Ihowa ia hei whakatika i tona hikoi.

La mente del hombre planea su camino, pero el Señor dirige sus pasos.

10 H e kupu atua kei nga ngutu o te kingi; e kore tona mangai e poka ke ina whakawa.

Oráculo hay en los labios del rey; en el juicio no debe errar su boca.

11 K o te taimaha tika, ko te pauna tika, na Ihowa; he mahi nana nga kohatu katoa o te putea.

El peso y las balanzas justas son del Señor; todas las pesas de la bolsa son obra suya.

12 H e mea whakarihariha ki nga kingi te mahi i te kino; na te tika hoki i u ai te torona.

Es abominación para los reyes cometer iniquidad, porque el trono se afianza en la justicia.

13 H e mea ahuareka ki nga kingi nga ngutu tika: e aroha ana hoki ratou ki te tangata e korero tika ana.

El agrado de los reyes son los labios justos, y amado será el que hable lo recto.

14 K o te riri o te kingi ano he karere mo te mate: engari ka whakamarietia e te tangata whakaaro nui.

El furor del rey es como mensajero de muerte, pero el hombre sabio lo aplacará.

15 H e ora kei te marama o te mata o te kingi: a ko tana manako he rite ki te kapua o to muri ua.

En el resplandor del rostro del rey hay vida, y su favor es como nube de lluvia tardía.

16 K o te whiwhi ki te whakaaro nui, ano te pai! pai atu i te whiwhi ki te koura; ko te whiwhi hoki ki te matauranga te mea e hiahiatia nuitia atu i te hiriwa.

Adquirir sabiduría, cuánto mejor que el oro, y adquirir inteligencia es preferible a la plata.

17 K o te huanui o te hunga tika he mawehe atu i te kino: ko te tangata e whai whakaaro ana ki tona ara, ka mau tona wairua.

La senda de los rectos es apartarse del mal; el que guarda su camino preserva su alma.

18 H aere ai te whakakake i mua o te whakangaromanga, te wairua whakapehapeha i mua i te hinganga.

Delante de la destrucción va el orgullo, y delante de la caída, la altivez de espíritu.

19 K o te ngakau whakaiti i waenga i te hunga rawakore, pai atu i te uru ki te tuwahanga taonga a te hunga whakakake.

Mejor es ser de espíritu humilde con los pobres que dividir el botín con los soberbios.

20 K o te tangata e tahuri ana ki te kupu, ka kite i te pai: a ko te tangata e whakawhirinaki ana ki a Ihowa, ka hari.

El que pone atención a la palabra hallará el bien, y el que confía en el Señor es bienaventurado.

21 K a kiia te whakaaro nui he matau; ma te reka hoki o nga ngutu ka neke ai te mohio.

El sabio de corazón será llamado prudente, y la dulzura de palabras aumenta la persuasión.

22 K o te matauranga te puna o te ora mo te tangata i whiwhi ki tera; ko te ako ia mo te hunga wairangi ko to ratou wairangi ano.

El entendimiento es fuente de vida para el que lo posee, mas la instrucción de los necios es necedad.

23 M a te ngakau o te tangata whakaaro nui e tohutohu tona mangai, e apiti hoki he kupu mohio ki ona ngutu.

El corazón del sabio enseña a su boca y añade persuasión a sus labios.

24 K o nga kupu matareka ano kei te honikoma, he reka ki te wairua, he rongoa ki nga wheua.

Panal de miel son las palabras agradables, dulces al alma y salud para los huesos.

25 T era he ara e tika ana ki te titiro a te tangata; ko tona mutunga ia ko nga ara ki te mate.

Hay camino que al hombre le parece derecho, pero al final es camino de muerte.

26 K o te hiahia o te tangata e mahi ana, e mahi ana mona; no te mea e akiakina ana ia e tona mangai.

El apetito del trabajador para él trabaja, porque su boca lo impulsa.

27 E whakatakoto ana te tangata tikangakore i te kino, a kei ona ngutu ano he ahi e ka ana.

El hombre indigno urde el mal, y sus palabras son como fuego abrasador.

28 K o ta te tangata whanoke he titaritari i te raruraru; ko ta te tangata kawekawe korero he wehewehe i nga hoa tupu.

El hombre perverso provoca contiendas, y el chismoso separa a los mejores amigos.

29 W hakawai ai te tangata nanakia i tona hoa, kawe ai i a ia ki te huarahi kahore i pai.

El hombre violento incita a su prójimo, y lo guía por camino que no es bueno.

30 K o te tangata e whakamoe ana i ona kanohi, e mea ana kia whakaaroa ai e ia nga mea whanoke; ko te tangata e kokopi ana i ona ngutu e whakatutuki ana i te kino.

El que guiña los ojos lo hace para tramar perversidades; el que aprieta los labios ya hizo el mal.

31 H e karauna kororia te mahunga hina, e ka kitea i runga i te ara o te tika.

La cabeza canosa es corona de gloria, y se encuentra en el camino de la justicia.

32 E ngari rawa te tangata manawanui i te tangata kaha, te tangata e pehia ana e ia tona wairua i te tangata i horo ai te pa.

Mejor es el lento para la ira que el poderoso, y el que domina su espíritu que el que toma una ciudad.

33 E maka ana te rota ki roto ki te kokorutanga o te kakahu; kei a Ihowa ia te tikanga katoa.

La suerte se echa en el regazo, mas del Señor viene toda decisión.