1 N ão tenhas inveja dos homens malignos; nem desejes estar com eles;
Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,
2 p orque o seu coração medita a violência; e os seus lábios falam maliciosamente.
sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.
3 C om a sabedoria se edifica a casa, e com o entendimento ela se estabelece;
Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.
4 e pelo conhecimento se encherão as câmaras de todas as riquezas preciosas e deleitáveis.
Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.
5 O sábio é mais poderoso do que o forte; e o inteligente do que o que possui a força.
Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.
6 P orque com conselhos prudentes tu podes fazer a guerra; e há vitória na multidão dos conselheiros.
Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.
7 A sabedoria é alta demais para o insensato; ele não abre a sua boca na porta.
Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.
8 A quele que cuida em fazer o mal, mestre de maus intentos o chamarão.
Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.
9 O desígnio do insensato é pecado; e abominável aos homens é o escarnecedor.
Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.
10 S e enfraqueces no dia da angústia, a tua força é pequena.
Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.
11 L ivra os que estão sendo levados ã morte, detém os que vão tropeçando para a matança.
Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.
12 S e disseres: Eis que não o sabemos; porventura aquele que pesa os corações não o percebe? e aquele que guarda a tua vida não o sabe? e não retribuirá a cada um conforme a sua obra?
Po të thuash: "Ja, ne nuk e dinim," ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.
13 C ome mel, filho meu, porque é bom, e do favo de mel, que é doce ao teu paladar.
Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.
14 S abe que é assim a sabedoria para a tua alma: se a achares, haverá para ti recompensa, e não será malograda a tua esperança.
Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
15 N ão te ponhas de emboscada, ó ímpio, contra a habitação do justo; nem assoles a sua pousada.
O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,
16 P orque sete vezes cai o justo, e se levanta; mas os ímpios são derribados pela calamidade.
sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.
17 Q uando cair o teu inimigo, não te alegres, e quando tropeçar, não se regozije o teu coração;
Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,
18 p ara que o Senhor não o veja, e isso seja mau aos seus olhos, e desvie dele, a sua ira.
me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.
19 N ão te aflijas por causa dos malfeitores; nem tenhas inveja dos ímpios;
Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,
20 p orque o maligno não tem futuro; e a lâmpada dos ímpios se apagará.
sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.
21 F ilho meu, teme ao Senhor, e ao rei; e não te entremetas com os que gostam de mudanças.
Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;
22 P orque de repente se levantará a sua calamidade; e a ruína deles, quem a conhecerá?
mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?
23 T ambém estes são provérbios dos sábios: Fazer acepção de pessoas no juízo não é bom.
Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.
24 A quele que disser ao ímpio: Justo és; os povos o amaldiçoarão, as nações o detestarão;
Ai që i thotë të pabesit: "Ti je i drejtë," do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.
25 m as para os que julgam retamente haverá delícias, e sobre eles virá copiosa bênção.
Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.
26 O que responde com palavras retas beija os lábios.
Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.
27 P repara os teus trabalhos de fora, apronta bem o teu campo; e depois edifica a tua casa.
Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.
28 N ão sejas testemunha sem causa contra o teu próximo; e não enganes com os teus lábios.
Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.
29 N ão digas: Como ele me fez a mim, assim lhe farei a ele; pagarei a cada um segundo a sua obra.
Mos thuaj: "Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij".
30 P assei junto ao campo do preguiçoso, e junto ã vinha do homem falto de entendimento;
Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;
31 e eis que tudo estava cheio de cardos, e a sua superfície coberta de urtigas, e o seu muro de pedra estava derrubado.
dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.
32 O que tendo eu visto, o considerei; e, vendo-o, recebi instrução.
Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:
33 U m pouco para dormir, um pouco para toscanejar, um pouco para cruzar os braços em repouso;
të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;
34 a ssim sobrevirá a tua pobreza como um salteador, e a tua necessidade como um homem armado.
kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.