1 T hese also are proverbs of Solomon which the men of Hezekiah, king of Judah, transcribed.
Edhe këto janë fjalë të urta të Salomonit, të transkriptuara nga njerëzit e Ezekias, mbretit të Judës.
2 I t is the glory of God to conceal a matter, But the glory of kings is to search out a matter.
Éshtë lavdi e Perëndisë të fshehësh një gjë, por është lavdi e mbretërve ta hetosh atë.
3 A s the heavens for height and the earth for depth, So the heart of kings is unsearchable.
Qiejtë për lartësinë e tyre, toka për thellësinë e saj dhe zemra e mbretërve janë të panjohshëm.
4 T ake away the dross from the silver, And there comes out a vessel for the smith;
Hiq zgjyrën nga argjendi dhe ka për të dalë një enë për argjendarin.
5 T ake away the wicked before the king, And his throne will be established in righteousness.
Largo të pabesin nga prania e mbretit dhe froni i tij do të bëhet i qëndrueshëm në drejtësi.
6 D o not claim honor in the presence of the king, And do not stand in the place of great men;
Mos u përlëvdo në prani të mbretit dhe mos zër vendin e njerëzve të mëdhenj,
7 F or it is better that it be said to you, “Come up here,” Than for you to be placed lower in the presence of the prince, Whom your eyes have seen.
sepse është më mirë të thuhet: "Ngjitu këtu lart," se sa të të ulin përpara princit, që sytë e tu kanë parë.
8 D o not go out hastily to argue your case; Otherwise, what will you do in the end, When your neighbor humiliates you?
Mos bëj padi me tepër nxitim, sepse në fund nuk do të dish çfarë të bësh, kur i afërmi yt do të të ketë bërë me turp.
9 A rgue your case with your neighbor, And do not reveal the secret of another,
Diskutoje padinë tënde kundër të afërmit tënd, por mos e zbulo sekretin e një tjetri,
10 O r he who hears it will reproach you, And the evil report about you will not pass away.
me qëllim që ai që të dëgjon të mos të të diskreditojë dhe nami yt të njolloset për gjithnjë.
11 L ike apples of gold in settings of silver Is a word spoken in right circumstances.
Një fjalë e thënë në kohën e duhur është si molla të arta mbi një enë argjendi.
12 L ike an earring of gold and an ornament of fine gold Is a wise reprover to a listening ear.
Për një vesh të bindur, një i urtë që qorton është si një vath i artë, një zbukurim prej ari të kulluar.
13 L ike the cold of snow in the time of harvest Is a faithful messenger to those who send him, For he refreshes the soul of his masters.
Një lajmëtar besnik është, për ata që e dërgojnë, si freskia e borës në kohën e korrjes, sepse ai e freskon shpirtin e zotit të tij.
14 L ike clouds and wind without rain Is a man who boasts of his gifts falsely.
Ai që mburret duke gënjyer se ka bërë një dhuratë është si retë dhe era pa shi.
15 B y forbearance a ruler may be persuaded, And a soft tongue breaks the bone.
Me durimin i mbushet mendja një princi dhe gjuha e ëmbël thyen kockat.
16 H ave you found honey? Eat only what you need, That you not have it in excess and vomit it.
Në rast se gjen mjaltë, ha aq sa të mjafton, me qëllim që të mos dendesh dhe pastaj të vjellësh.
17 L et your foot rarely be in your neighbor’s house, Or he will become weary of you and hate you.
Shko rrallë në shtëpinë e të afërmit tënd, që ai të mos mërzitet me ty sa të të urrejë.
18 L ike a club and a sword and a sharp arrow Is a man who bears false witness against his neighbor.
Njeriu që deponon gënjeshtra kundër të afërmit të tij është si një topuz, një shpatë dhe një shigjetë e mprehtë.
19 L ike a bad tooth and an unsteady foot Is confidence in a faithless man in time of trouble.
Besimi te një njeri i pabesë ditën e fatkeqësisë është si një dhëmb i thyer dhe një këmbë e ndrydhur.
20 L ike one who takes off a garment on a cold day, or like vinegar on soda, Is he who sings songs to a troubled heart.
Kush i këndon këngë një zemre të pikëlluar është si ai që heq rrobat e tij në një ditë të ftohtë dhe si uthulla mbi sodën.
21 I f your enemy is hungry, give him food to eat; And if he is thirsty, give him water to drink;
Në qoftë se armiku yt ka uri, jepi bukë për të ngrënë, dhe në se ka etje, jepi ujë për të pirë,
22 F or you will heap burning coals on his head, And the Lord will reward you.
sepse kështu do të grumbullosh thëngjij mbi kokën e tij, dhe Zoti do të të shpërblejë.
23 T he north wind brings forth rain, And a backbiting tongue, an angry countenance.
Era e veriut sjell shiun, dhe gjuha që shpif tinëz e bën fytyrën të indinjuar.
24 I t is better to live in a corner of the roof Than in a house shared with a contentious woman.
Éshtë më mirë të banosh në cep të një çatie se sa në një shtëpi bashkë me një grua grindavece.
25 L ike cold water to a weary soul, So is good news from a distant land.
Një lajm i mirë nga një vend i largët është si ujë i freskët për një njeri të lodhur dhe të etur.
26 L ike a trampled spring and a polluted well Is a righteous man who gives way before the wicked.
I drejti që dridhet përpara të pabesit është si një burim i turbullt dhe një pus i ndotur.
27 I t is not good to eat much honey, Nor is it glory to search out one’s own glory.
Të hash shumë mjaltë nuk është mirë, dhe të kërkosh lavdinë tënde nuk është lavdi.
28 L ike a city that is broken into and without walls Is a man who has no control over his spirit.
Njeriu që nuk di të frenojë zemërimin e tij është si një qytet i shkrehur pa mure.