1 W ie der Schnee im Sommer und Regen in der Ernte, also reimt sich dem Narren die Ehre nicht.
Ashtu si bora nuk i shkon verës as shiu të korrave, kështu nuk i shkon lavdia budallait.
2 W ie ein Vogel dahinfährt und eine Schwalbe fliegt, also ein unverdienter Fluch trifft nicht.
Ashtu si harabeli fluturon andej e këtej dhe dallëndyshja fluturon, kështu mallkimi pa arsye nuk ka efekt.
3 D em Roß eine Geißel und dem Esel einen Zaum und dem Narren eine Rute auf den Rücken!
Kamxhiku për kalin, kapistra për gomarin dhe shkopi për kurrizin e budallenjve.
4 A ntworte dem Narren nicht nach seiner Narrheit, daß du ihm nicht auch gleich werdest.
Mos iu përgjegj budallait simbas budallallëkut të tij, që të mos bëhesh edhe ti si ai.
5 A ntworte aber dem Narren nach seiner Narrheit, daß er sich nicht weise lasse dünken.
Përgjigjju budallait simbas budallallëkut të tij, që ai të mos mendojë se është i urtë.
6 W er eine Sache durch einen törichten Boten ausrichtet, der ist wie ein Lahmer an den Füßen und nimmt Schaden.
Kush dërgon një mesazh me anë të një budallai pret këmbët e tij dhe pi dhunë.
7 W ie einem Krüppel das Tanzen, also steht den Narren an, von Weisheit zu reden.
Ashtu si këmbët e çalamanit janë pak të qëndrueshme, kështu është një fjalë e urtë në gojën e budallenjve.
8 W er einem Narren Ehre antut, das ist, als wenn einer einen edlen Stein auf den Rabenstein würfe.
Kush i jep lavdi një budallai është si ai që lidh një gur te hobeja.
9 E in Spruch in eines Narren Mund ist wie ein Dornzweig, der in eines Trunkenen Hand sticht.
Një fjalë e urtë në gojën e budallenjve është si një gjemb që hyn në dorën e një të dehuri.
10 E in guter Meister macht ein Ding recht; aber wer einen Stümper dingt, dem wird's verderbt.
Perëndia i madh që ka krijuar të gjitha gjërat është ai që i jep shpërblimin budallait dhe shkelësve.
11 W ie ein Hund sein Gespeites wieder frißt, also ist der Narr, der seine Narrheit wieder treibt.
Ashtu si një qen kthehet në të vjellat e tij, kështu budallai e përsërit budallallëkun e tij.
12 W enn du einen siehst, der sich weise dünkt, da ist an einem Narren mehr Hoffnung denn an ihm.
A ke parë një njeri që e pandeh veten të urtë? Ka më tepër shpresë për një budalla se sa për të.
13 D er Faule spricht: Es ist ein junger Löwe auf dem Wege und ein Löwe auf den Gassen.
Përtaci thotë: "Ka një luan në rrugë, ka një luan nëpër rrugë!".
14 E in Fauler wendet sich im Bette wie die Tür in der Angel.
Ashtu si lëviz porta në menteshat e saj, kështu sillet përtaci në shtrat të tij.
15 D er Faule verbirgt seine Hand in dem Topf, und wird ihm sauer, daß er sie zum Munde bringe.
Përtaci e fut dorën në pjatën e tij, por lodhet edhe ta çojë te goja.
16 E in Fauler dünkt sich weiser denn sieben, die da Sitten lehren.
Përtaci pandeh se është më i urtë se shtatë persona që japin përgjigje me mend.
17 W er vorgeht und sich mengt in fremden Hader, der ist wie einer, der den Hund bei den Ohren zwackt.
Kalimtari që përzihet në një grindje që nuk i përket, është si ai që kap nga veshët një qen.
18 W ie ein Unsinniger mit Geschoß und Pfeilen schießt und tötet,
Ashtu si një i marrë që gjuan me ura zjarri, me shigjeta dhe me vdekje,
19 a lso tut ein falscher Mensch mit seinem Nächsten und spricht danach: Ich habe gescherzt.
kështu është ai që mashtron të afërmin dhe thotë: "E bëra për shaka!".
20 W enn nimmer Holz da ist, so verlischt das Feuer; und wenn der Verleumder weg ist, so hört der Hader auf.
Kur mungojnë drutë, zjarri shuhet; dhe kur nuk ka një gojë të keqe, grindja merr fund.
21 W ie die Kohlen eine Glut und Holz ein Feuer, also facht ein zänkischer Mann Hader an.
Ashtu si qymyri jep shpuzën dhe drutë zjarrin, kështu njeriu grindavec i nxit grindjet.
22 D ie Worte des Verleumders sind wie Schläge, und sie gehen durchs Herz.
Fjalët e gojëkeqit janë si ushqime shumë të shijshme dhe depërtojnë deri në thellësi të zorrëve.
23 B rünstige Lippen und ein böses Herz ist wie eine Scherbe, mit Silberschaum überzogen.
Buzët e zjarrta dhe zemra e keqe janë si zgjyra të argjendit të vendosura mbi një enë balte.
24 D er Feind verstellt sich mit seiner Rede, und im Herzen ist er falsch.
Ai që urren shtiret me buzët e tij, por në zemër të vet përgatit mashtrimin.
25 W enn er seine Stimme holdselig macht, so glaube ihm nicht; denn es sind sieben Greuel in seinem Herzen.
Kur ai flet në mënyrë të sjellshme mos i ki besim, sepse ka shtatë gjëra të neveritshme në zemër.
26 W er den Haß heimlich hält, Schaden zu tun, des Bosheit wird vor der Gemeinde offenbar werden.
Edhe sikur urrejtja e tij të jetë fshehur me tinëzi; ligësia e tij do të dalë hapur në kuvend.
27 W er eine Grube macht, der wird hineinfallen; und wer einen Stein wälzt, auf den wird er zurückkommen.
Kush hap një gropë do të bjerë brenda dhe kush rrokullis një gur do të bjerë përsëri mbi të.
28 E ine falsche Zunge haßt den, der sie straft; und ein Heuchelmaul richtet Verderben an.
Gjuha gënjeshtare urren ata që ka plagosur, dhe goja lajkatare sjell shkatërrimin.